*വിനോദ സാംസ്കാരിക  സാമൂഹിക സമ്പന്ന പ്രകൃതിസൗന്ദര്യ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ പ്രചാരണത്തിലെ കേളിയരങ്ങു സ്മരണകളിലൂടെ*

മറക്കാനാവാത്ത അനുഭവങ്ങളുടെ കാത്തിരിക്കുന്ന നിമിഷവും ഓർമയും സമ്മാനിക്കുന്ന മുഹൂർത്തം.

ദൈവത്തിന്റെ സ്വന്തം നാട് എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന കേരളം, അതിമനോഹരമായ പ്രകൃതി സൗന്ദര്യത്തിനും, സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിനും, ആത്മീയ പ്രാധാന്യത്തിനും പേരുകേട്ടതാണ്.

യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലമായ പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ, മൂടൽമഞ്ഞുള്ള പർവതങ്ങളും തേയിലത്തോട്ടങ്ങളും ഉണ്ട്. പരസ്പരം ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന തടാകങ്ങളുടെയും കനാലുകളുടെയും ശൃംഖല പേരുകേട്ടതാണ്.കേരളത്തിന്റെ തീരപ്രദേശ ബീച്ചുകൾ  വിശ്രമവും മനോഹരമായ കാഴ്ചകളും തേടുന്ന സന്ദർശകരെ ആകർഷിക്കുന്നു. 

വാണിജ്യ സേവനങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട്, വിനോദ പ്രവർത്തനങ്ങൾ, വിശ്രമം, ആനന്ദം എന്നിവയ്ക്കായി സമയം ചെലവഴിക്കുന്ന പ്രവർത്തനവും പ്രക്രിയയുമാണ് ടൂറിസത്തെ നിർവചിച്ചിരിക്കുന്നത്. 

പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ പടിഞ്ഞാറൻ യൂറോപ്പിലാണ് ഇത് ആരംഭിച്ചത്, എന്നിരുന്നാലും അതിന്റെ വേരുകൾ പുരാതന നാഗരികതകളിലേക്ക് പോകാം. 

പലപ്പോഴും അജ്ഞാത പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് കടക്കുന്നത് ഉൾപ്പെടുന്ന പര്യവേഷണത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ടൂറിസം സാധാരണയായി സ്ഥാപിതമായ പാതകളും സംഘടിത സേവനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള നേട്ടങ്ങളും പിന്തുടരുന്നു.

ലോക ടൂറിസം ദിനം എല്ലാ വർഷവും സെപ്റ്റംബർ 27 ന് ആഘോഷിക്കുന്നു.

യാത്രയുടെയും ടൂറിസത്തിന്റെയും വലിയ പരിവർത്തന ശക്തിയെയും ഒരു നാടിന്റെ പരിസ്ഥിതി, സമൂഹം, സംസ്കാരം എന്നിവയിൽ അത് ചെലുത്തുന്ന സ്വാധീനത്തെയും ആദരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ദിനം. 

സമൂഹങ്ങളെ ബന്ധിപ്പിക്കാനും ശാക്തീകരിക്കാനും അടിസ്ഥാന തലത്തിൽ സമഗ്ര വളർച്ചയും ആഗോള പരിവർത്തനങ്ങളും കൊണ്ടുവരാനും കഴിയുന്ന ഒരു ശക്തിയാണിത്. യാത്ര സമൂഹങ്ങളെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും പൈതൃകം സംരക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ബന്ധങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും കൂടിയാണ്. സാമൂഹിക മാറ്റത്തിനുള്ള ഉത്തേജകമായി, യാത്രയും ടൂറിസവും ലോകത്തെ അനന്തമായ അവസരങ്ങളിലേക്കും സാധ്യതകളിലേക്കും തുറക്കുന്നു. 

ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ലോക ടൂറിസം സംഘടന (UNWTO) ഈ വർഷം ടൂറിസവും സുസ്ഥിര പരിവർത്തനവും എന്ന പ്രമേയം തിരഞ്ഞെടുത്തു.  ടൂറിസം കൂടുതൽ ഹരിതവും സമഗ്രവും പ്രാദേശിക സമൂഹങ്ങൾക്ക് പ്രയോജനകരവുമാകുന്നതിന് എങ്ങനെ പരിണമിക്കണമെന്ന് ഊന്നിപ്പറയുന്നു.

കേരളം, സുസ്ഥിര ടൂറിസം പരിവർത്തനം എല്ലാ അർത്ഥത്തിലും സമയത്തിന്റെ ആഹ്വാനമാണെന്ന് വളരെക്കാലമായി തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ജനങ്ങളെ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള ശ്രദ്ധാപൂർവ്വമായ തന്ത്രപരമായ ആസൂത്രണത്തോടെ സമീപിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതുകൊണ്ടാണ്, വർഷങ്ങളായി, കേരളം പരമ്പരാഗത ടൂറിസം മോഡലുകളിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ സമഗ്രവും പരിസ്ഥിതി ബോധമുള്ളതുമായ ഒരു സമീപനത്തിലേക്ക് പതുക്കെ എന്നാൽ സ്ഥിരമായി മാറിയത്. സാമ്പത്തിക വളർച്ച, തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കൽ, സാംസ്കാരിക സംരക്ഷണം, ഉൾക്കൊള്ളൽ എന്നിവ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.

1980 ൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ലോക ടൂറിസം സംഘടന (UNWTO) ലോക ടൂറിസം ദിനം സ്ഥാപിച്ചു. 1970-ൽ UNWTO ചട്ടങ്ങൾ അംഗീകരിച്ചതിന്റെ വാർഷികം ആഘോഷിക്കുന്നതിനായാണ് സെപ്റ്റംബർ 27 തിരഞ്ഞെടുത്തത്. ആഗോള ടൂറിസം സംരംഭങ്ങൾക്ക് ഇത് അടിത്തറ പാകി; നയങ്ങളെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നു, സുസ്ഥിരവും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളതുമായ ടൂറിസത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.

കേരള ടൂറിസത്തിന്റെ ടൂറിസം മിഷൻ സംരംഭങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും പരിസ്ഥിതിയും സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് മാത്രമല്ല, പ്രാദേശിക ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, ഗ്രാമീണ ജീവിതാനുഭവങ്ങൾ, മറ്റ് സുസ്ഥിര സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെ തദ്ദേശീയരെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതിനും പ്രാദേശിക സമൂഹങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു.

കേരള ടൂറിസം ആരംഭിച്ച ഡെസ്റ്റിനേഷൻ അഡോപ്ഷൻ പദ്ധതി, ഇത് പ്രത്യേക വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളുടെ പരിപാലനവും പ്രോത്സാഹനവും ഏറ്റെടുക്കാൻ പ്രാദേശിക പങ്കാളികളെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. ഇത് ഒരു മികച്ച സന്ദർശക അനുഭവം ഉറപ്പാക്കുക മാത്രമല്ല, നാട്ടുകാർക്കിടയിൽ ഉത്തരവാദിത്തവും ഉടമസ്ഥാവകാശബോധവും വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 

പുതിയ സാങ്കേതികവിദ്യകളും നൂതന ബിസിനസ്സ് മോഡലുകളും ചേർന്ന് ഇത്തരം സംരംഭങ്ങൾ വലിയ പ്രതീക്ഷകൾ നൽകുന്നു. സുസ്ഥിര പരിവർത്തനത്തിന്റെ തൂണുകൾ നവീകരണം, കാലാവസ്ഥാ പ്രവർത്തനം, വിദ്യാഭ്യാസം, ഭരണം എന്നിവയെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.  

ലോക ടൂറിസം ദിനം പ്രവർത്തനത്തിനുള്ള ഒരു ആഹ്വാനമാണ്. നമുക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ലോകത്ത് ടൂറിസം എങ്ങനെ നടപ്പാക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് പുനഃപരിശോധിക്കാനും പുനർവിചിന്തനം നടത്താനുമുള്ള ഒരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ. ടൂറിസവും സുസ്ഥിര പരിവർത്തനവും ആഗോള ദർശനവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നതിലൂടെ, ഭാവിക്ക് തയ്യാറായി തുടരുന്നതിനുള്ള തന്ത്രങ്ങൾ കേരളം വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ അംഗീകരിച്ച ലോക ടൂറിസം ദിനം. സമാധാനം, വികസനം, ധാരണ, ആഗോള സഹകരണം എന്നിവയ്ക്കും സംഭാവന നൽകുന്ന വിനോദസഞ്ചാരത്തിനുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തലായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. 

സാംസ്കാരിക പ്രോത്സാഹനം, ആഗോള ധാരണ, സാമൂഹിക ഉൾപ്പെടുത്തൽ എന്നിവയിൽ ടൂറിസത്തിന്റെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് അവബോധം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു വേദിയായി ഈ ദിനം പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. വർഷങ്ങളായി, സുസ്ഥിരമായ രീതികൾ, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണം, ടൂറിസത്തിൽ തുല്യ അവസരങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കും ഊന്നൽ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

രാജ്യങ്ങൾക്കും വ്യവസായങ്ങൾക്കും സമൂഹങ്ങൾക്കും അവരുടെ സാംസ്കാരിക സമ്പന്നതയും ടൂറിസത്തെ എല്ലാവർക്കും പ്രാപ്യവും സുസ്ഥിരവുമാക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയും അവസരം ഇത് നൽകുന്നു.

പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണം, സാമൂഹിക ഉൾപ്പെടുത്തൽ, യുവാക്കൾ, സ്ത്രീകൾ, പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ദുർബല വിഭാഗങ്ങളെ ശാക്തീകരിക്കൽ എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ടൂറിസം സാമ്പത്തിക വീണ്ടെടുക്കലിനപ്പുറം പോകണമെന്ന് ഇത് ഊന്നിപ്പറയുന്നു.

ജൈവവൈവിധ്യം സംരക്ഷിക്കൽ, ചെറുകിട സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കൽ, പ്രതിരോധശേഷി വളർത്തുന്ന കഴിവുകളും വിദ്യാഭ്യാസവും ഉൾച്ചേർക്കൽ എന്നിവ പരിപോഷിപ്പിക്കുന്നു.

ആഗോള ജിഡിപിയുടെ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് ടൂറിസം വഹിക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾക്ക് ഉപജീവനമാർഗ്ഗ അവസരങ്ങൾ നൽകുന്നു.

സമൂഹങ്ങൾക്ക്, സാമ്പത്തിക മൂല്യം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനൊപ്പം പാരമ്പര്യങ്ങൾ, കരകൗശല വസ്തുക്കൾ, പൈതൃകം എന്നിവ ലോകത്തിന് മുന്നിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരമാണിത്.

2025 ൽ, വിനോദസഞ്ചാരത്തിലൂടെ സമാധാനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കേണ്ടത് സമയോചിതമാണ്. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം, കുടിയേറ്റം, ഭൗമരാഷ്ട്രീയ സംഘർഷങ്ങൾ തുടങ്ങിയ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാൻ ആഗോള സഹകരണം ആവശ്യമാണ്. 2025 ലെ ലോക ടൂറിസം ദിനം പരിവർത്തന ശക്തിയുടെ ആഗോള ഓർമ്മപ്പെടുത്തലായി വർത്തിക്കുന്നു.

*ഡോ ആശിഷ് രാജശേഖരൻ*